Het kubisme – hoe Picasso de kunstwereld voorgoed veranderde

Inleiding

Het kubisme was niet zomaar een kunststroming; het was een revolutie. Samen met Georges Braque brak Pablo Picasso begin 20e eeuw met de eeuwenoude regels van perspectief en realisme. Het resultaat? Een compleet nieuwe manier van kijken naar de werkelijkheid.

 

Wat is kubisme?

Kubisme draait om het ontleden van objecten in geometrische vormen – kubussen, cilinders, kegels en vlakken. In plaats van één enkel perspectief, toont een schilderij meerdere invalshoeken tegelijk. Dit daagde de kijker uit om kunst op een nieuwe manier te ervaren.

 

Oorsprong van het kubisme

In 1907 schilderde Picasso Les Demoiselles d’Avignon. Het werk choqueerde en fascineerde tegelijk. Het liet invloeden zien van Afrikaanse maskers en Iberische kunst. Samen met Braque werkte Picasso dit idee verder uit, en zo ontstond het analytisch kubisme.

 

Analytisch kubisme (1907–1912)

Kenmerkend waren de gedempte kleuren en de fragmentatie van objecten. Muziekinstrumenten, flessen en gezichten werden opgebroken in vlakken en hoeken. Het doel was niet schoonheid, maar analyse: de essentie van het object vastleggen.

 

Synthetisch kubisme (1912–1914)

Later werd het kubisme kleurrijker en speelser. Collages met krantenpapier, houtstructuren en textiel werden toegevoegd. Picasso introduceerde papier collé, waarmee kunst dichter bij het dagelijks leven kwam.

 

Invloed op de kunstwereld

Het kubisme inspireerde talloze kunstenaars, waaronder Juan Gris, Fernand Léger en Marcel Duchamp. Ook architectuur, design en mode werden beïnvloed. Het idee dat een object vanuit meerdere perspectieven kon worden gezien, veranderde het denken in vele disciplines.

 

Kritiek en weerstand

Aanvankelijk werd het kubisme niet begrepen. Critici vonden het lelijk, chaotisch en onbegrijpelijk. Toch bleek juist die radicale aanpak de kracht van de stroming. Wat eerst weerstand opriep, werd later gevierd als geniaal.

 

Het kubisme vandaag

Hoewel de hoogtijdagen van het kubisme rond 1914 lagen, zien we de invloed nog steeds. Moderne kunststromingen, abstracte schilderkunst en zelfs digitale kunst bouwen voort op de principes die Picasso en Braque introduceerden.

 

Conclusie

Het kubisme was meer dan een stijl: het was een denkwijze. Picasso bewees dat de werkelijkheid niet één vast beeld is, maar talloze perspectieven kent. Daarmee veranderde hij de kunstwereld voorgoed.